از جمله اقدامات مناسب سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینه حفاظت از حقوق سهامداران می‌توان به کاهش مهلت قانونی سود نقدی از هشت به چهارماه اشاره کرد همچنین در دستورالعمل حاکمیت شرکتی نیز تغییرات خوبی در راستای صیانت از حقوق سهامداران انجام شد. بحث الزامات مربوط به بازار گردانی و افزایش دامنه نوسان نیز جزو اقداماتی بوده که موجب افزایش نقدشوندگی در بازار سرمایه شده است.
در حال حاضر به‌طور کل در بازار سرمایه مشکل حاکمیت شرکتی وجود دارد که نمی‌توان چندان از بازارسرمایه انتظار داشت این مشکل را به‌طور کامل حل کند. باید انتظار واقع بینانه‌ای از سازمان بورس و اوراق بهادار داشته باشیم یعنی تا جایی که دامنه اختیارات آن اجازه می‌دهد می‌توان انتظار داشت مواردی را پیگیری کند که حاکمیت شرکتی در شرکت‌های بورس بهبود یابد.
بسیاری از شرکت‌ها به‌ویژه شرکت‌های بزرگ که در بازار هستند در گذشته مالکیت دولتی داشته‌اند و بعد که در قالب اصل ۴۴ واگذار شدند، ساختار مالکیتی و مدیریت دولتی یا شبه‌دولتی همچنان تا حدی در این شرکت‌ها باقی ماند که خود عاملی است که به عنوان مانعی بر سر راه اعمال نظر سهامداران خرد در شرکت‌ها عمل می‌کند. سازمان بورس و اوراق بهادار تا جایی که اختیاراتش اجازه دهد می‌تواند تلاش کند تا این مانع کوچک‌تر شود یا در حالت ایده‌آل رفع شود و منافع سهامدار خرد به واسطه نمایندگی صحیحی که در ساختار حاکمیت شرکتی باید ایجاد گردد رعایت شود. در سطح حاکمیتی نیز مسائلی داریم که شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند که به ساختار دولتی اقتصاد کشور بازمی‌گردد، متاسفانه دولت و وزارتخانه‌ها در حوزه‌هایی می‌توانند ابتکار عمل را به دست بگیرند و در نقطه مقابل شرکت‌ها نیز به دلیل ضعف حاکمیت شرکتی که اشاره شد چندان قدرت چانه‌زنی در نهادهای بالادستی را ندارند تا در جهت تأمین منافع سهامداران حرکت کنند. مثال‌های زیادی از این مشکل را در سال‌های گذشته شاهد بوده‌ایم همچون بحث سیاست‌گذاری‌هایی که در بورس کالا انجام شده و به شرکت‌ها آسیب‌زده است و یا سیاست‌هایی که در حوزه ارزی وجود داشته و باعث شده است تا عملا ارزهای صادراتی شرکت‌ها ارزان فروشی شود و موارد متعدد دیگری که باعث شده است تا حقوق سهامداران آنطور که باید حفاظت نشود. در این حوزه نیز از سازمان بورس و اوراق بهادار به اندازه حوزه اختیاراتش می‌توان انتظار داشت که حداقل پیگیری‌های لازم را انجام داده و صدای واحد سهامداران باشد تا منافع سهامداران به نوعی بهتر از شکلی که در حال حاضر هست صیانت شود.
سازمان بورس و اوراق بهادار پیگیری‌های خوبی در زمینه اختلالات مکانیسم قیمت‌گذاری بورس کالا انجام داده و نهادهای دیگر را نیز با خود همراه کرده است و در جایی که قرار بوده سیاست یا تصمیم غلطی به اجرا گذاشته شود مانع شده و توانسته در بعضی موارد نیز جلوی آن را بگیرد و تاثیر آن را در سودآوری شرکت‌ها و یک سطح بالاتر در ایجاد اعتماد نسبت به بازار و ساختار حاکمیت شرکتی در بین سهامداران می‌توان دید. تاثیر مهم دیگر آن، این بوده است که حداقل دیده شده اراده‌ای از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار وجود دارد تا منافع سهامدار را پیگیری کرده و در جایی که نیاز به ایستادگی دارد بجنگد و در بعضی موارد نتیجه بگیرد.
- نوید قدوسی – مدیر ارشد سرمایه‌گذاری گروه مالی فیروزه
source