امروز در فضا: جوزپه پیاتسی، سیارک سرس را کشف کرد

1 ژانویه 1801، «جوزپه پیاتسی»، ستاره‌شناس ایتالیایی، «سرس»، اولین و بزرگ‌ترین سیارک منظومه شمسی را کشف کرد.

کشف سرس به‌دنبال کشف سیاره اورانوس در سال 1781 توسط سر «ویلیام هرشل» انجام شد. بعدها، «یوهان اولبرز»، ستاره‌شناس آلمانی، سیاره‌های کوچک دیگری را کشف کرد که جامعه نجومی آن‌ها را سیارک نامید.

پیاتسی درحالی‌که در جستجوی یک ستاره بود، سرس را کشف کرد. او ابتدا معتقد بود که یک دنباله‌دار را کشف کرده است، اما به اعتقاد خود اطمینان نداشت. تا پایان سال، او با کمک ستاره‌شناسان دیگر، شواهد کافی برای نامیدن‌ آن به‌عنوان سیاره جمع‌آوری کرد.

پیاتسی چگونه سرس را کشف کرد؟

پیاتسی درحالی‌که روی فهرست ستاره‌های کاتالوگ خود کار می‌کرد، چیزی که آن را یک ستاره کوچک می‌نامید، کشف کرد. او موقعیت آن را اندازه گرفت و طبق عادتش، شب بعد دوباره آن را مشاهده کرد و متوجه شد که حرکت کرده‌ است.

او ابتدا فکر می‌کرد که خطای اندازه‌گیری رخ داده‌ است، اما در 4 ژانویه متقاعد شد که این یک جرم جدید است؛ احتمالاً یک دنباله‌دار.

همان‌طور که آن زمان مرسوم بود، پیاتسی همان روز به مطبوعات هشدار داد. خبر کشف یک دنباله‌دار به‌زودی توسط روزنامه‌های خارجی منتشر شد. در 24 ژانویه، پیاتسی با مشاهده این ستاره جدید برای مجموع 14 شب، سرانجام تصمیم گرفت به دو ستاره‌شناس حرفه‌ای «یوهان الرت بوده» در برلین و «بارنابا آریانی» در میلان نامه بنویسد.

پیاتسی آماده نبود خود را به ماهیت ستاره جدید متعهد کند. اما در یک پاراگراف از نامه خود آشکارا اظهار داشت که فکر می‌کند جسمی که مشاهده کرده، ممکن است یک سیاره جدید باشد.

سیارک سرس

تقریباً 4.6 سال زمینی طول می‌کشد تا سرس یک دور به گرد خورشید بچرخد. سرس در 415 میلیون کیلومتری خورشید قرار دارد و در مداری بین مریخ و مشتری به دور خورشید می‌چرخد.

در سال 1802، اجرام دیگری نیز در همان ناحیه درحال چرخش بودند. سر ویلیام هرشل این اجرام را سیارک نامید؛ بنابراین در سال 1802 سرس به‌عنوان یک سیارک شناخته شد، نه یک سیاره.

سرس تا سال 2006 بزرگ‌ترین سیارک شناخته‌شده در کمربند سیارک‌ها بود. تا اینکه اتحادیه بین‌المللی نجوم دسته جدیدی از اجرام منظومه‌ شمسی را با نام سیارات کوتوله تشکیل داد و سرس کاملاً با این تعریف مطابقت داشت.

از آنجایی که سرس کروی است و ترکیب آن نیز کمی متفاوت از همسایگان خود در کمربند است، باعث شد که ستاره‌شناسان باور داشته‌ باشند که این جسم متفاوت از سایر اجرام در کمربند سیارک‌ها شکل گرفته‌ است. اکنون اعتقاد بر این است که سرس 4.6 میلیارد سال پیش در زمان شکل‌گیری منظومه شمسی شکل گرفته‌ است.

دانشمندان بر این باورند که سرس دارای یک هسته سنگی و یک گوشته یخی است. برخی از دانشمندان نیز بر این باورند که یک لایه آب مایع در داخل خود دارد. این احتمال، سرس را برای دانشمندانی که در جستجوی نشانه‌هایی از حیات فرازمینی هستند، بسیار جذاب می‌کند.