معنی بیت ” نه محقق بود نه دانشمند چارپایی بر او کتابی چند “

معنی نه محقق بود نه دانشمند، چارپایی بر او کتابی چند

در ادامه با این عبارت زیبا و پرمغز از گلستان سعدی آشنا می‌شوید. با دانشچی همراه باشید.

معنی نه محقق بود نه دانشمند

این بیت از گلستان سعدی، یکی از حکمت‌های ماندگار این شاعر و نویسنده بزرگ پارسی‌زبان است که در باب اهمیت عمل در کنار علم‌آموزی سخن می‌گوید. این بیت کوتاه، اما پرمغز، به ما یادآوری می‌کند که دانش و آگاهی به تنهایی کافی نیست و تا زمانی که به عمل تبدیل نشود، ارزشی ندارد.

در واقع، سعدی در این بیت به زیبایی و با استفاده از تشبیه، به ما نشان می‌دهد که کسی که تنها به جمع‌آوری اطلاعات می‌پردازد و از آن‌ها در زندگی خود بهره نمی‌برد، مانند چارپایی است که باری از کتاب بر دوش می‌کشد، اما از محتوای آن‌ها هیچ درکی ندارد.

معنای لغوی بیت

🔸 محقق: کسی که در جستجوی حقیقت است و به دنبال کشف و شناخت عمیق‌تر پدیده‌ها می‌رود.

🔸 دانشمند: کسی که دارای دانش و آگاهی فراوان در یک یا چند زمینه علمی است.

🔸 چارپا: حیوانی که چهار پا دارد، مانند اسب، الاغ و گاو. در اینجا به معنای استعاره از کسی است که تنها به حمل بار می‌پردازد و از محتوای آن بی‌خبر است.

🔸 کتابی چند: چندین کتاب.

تفسیر و پیام بیت

سعدی در این بیت، به صراحت می‌گوید که صرف داشتن دانش و اطلاعات، به معنای محقق یا دانشمند بودن نیست. او معتقد است که تحقیق و دانش‌اندوزی باید با عمل و کاربرد همراه باشد تا به ثمر بنشیند.

به عبارت دیگر، اگر کسی تنها به خواندن کتاب‌ها و انباشتن اطلاعات در ذهن خود بپردازد، اما از آن‌ها در زندگی خود استفاده نکند و تغییری در رفتار و کردار خود ایجاد نکند، در واقع هیچ تفاوتی با یک حیوان باربر ندارد که کتاب‌ها را حمل می‌کند، اما از محتوای آن‌ها بی‌خبر است.

کاربرد بیت در زندگی امروز

این بیت در دنیای امروز نیز بسیار کاربرد دارد. در عصر اطلاعات و فناوری، دسترسی به دانش و اطلاعات بسیار آسان شده است. اما این دسترسی آسان به معنای دانشمند شدن نیست. بسیاری از ما به راحتی می‌توانیم اطلاعات زیادی را در مورد موضوعات مختلف جمع‌آوری کنیم، اما اگر این اطلاعات را به کار نبندیم و از آن‌ها برای بهبود زندگی خود و دیگران استفاده نکنیم، در واقع هیچ ارزشی ندارند.

بنابراین، این بیت به ما یادآوری می‌کند که باید به دنبال کاربرد عملی دانش خود باشیم. باید از آموخته‌های خود برای حل مشکلات، ایجاد تغییرات مثبت و بهبود جهان اطرافمان استفاده کنیم. تنها در این صورت است که می‌توانیم خود را یک محقق یا دانشمند واقعی بدانیم.

عالم ناپرهیزکار، کوریست مشعله دار 👨‍🦯

اختصاصی-دانشچی