بانگ کوچ، طنین زندگی در طبیعت پرسخاوت لرستان

 جامعه عشایری لرستان هر ساله با آغاز بهار، فصل جدید از زندگی خود را با کوچ به سمت مناطق ییلاقی آغاز می‌کنند تا سبزه زار‌های پهناور این سرزمین علاوه بر اینکه سکونتگاهی پرجلوه و منحصر به فرد برای این خانوار‌ها باشد چراگاهی غنی نیز برای دام‌ها و احشام آنان باشد.

استان چهار فصل لرستان به دلیل شرایط جغرافیایی و آب و هوایی، طبیعتی بهره‌مند از مواهب الهی دارد که این طبیعت پر سخاوت در فصل بهار به یمن آب و هوای مناسب و بارش‌های مطلوب همواره زیستگاهی مناسب برای زندگی عشایری به شمار می‌رود.

از طرفی عشایر لرستان نیز ظرفیتی با توانمندی‌های قابل توجه در این سبک و ساختار زندگی هستند که به خوبی توانسته اند ارتباطی تنگاتنگ با طبیعت برقرار کنند و همچون فرزندانی قدردان، زندگی خود را به خوبی در آغوش طبیعت سپری می‌کنند و قدردان این بذل و بخشش طبیعت هستند.

زندگی عشایری در لرستان بخشی از فرهنگ غنی و معرف همت و سختکوشی این قشر از مردمان است تا با استقامتی بهره گرفته از سترگی کوه‌ها و طبیعت هزار توی این استان زندگی سخت عشایری را به نمایش بگذارند و اکنون بار دیگر زمانی فرا رسیده است که صدای زنگوله‌های کوچ در میان کوه و دشت لرستان بانگ رحیل سر دهد.

جامعه عشایری لرستان با تمام سختی‌ها و دوری از زندگی مدرن امروزی، اما سهم قابل توجهی از تولیدات و چرخه تولید را در این استان ایفا می‌کند و حدود ۱۴ هزار خانوار این قشر زندگی توام با صلابت را می‌گذرانند.

زندگی عشایری نمونه‌ای بارز از انسجام و همدلی را به دیگر اعضای جامعه نمایش می‌دهد به نحوی که سختی‌ها و قاعده مندی آن به تک تک اعضای این جامعه آموخته است که همه باید با تقسیم کار، سهمی برعهده بگیرند و همچون یک پیکر واحد در دل طبیعت زندگی خود را اداره کنند.

اعضای خانواده عشایری به معنای واقعی تکه‌هایی جدانشدنی از سختی معمای زندگی هستند و پویایی و نشاط این سبک زندگی، وابسته به ایفای نقش تمام افراد خانواده است.

مردان عشایر همچون کوه‌های ستبر طبیعت لرستان نقش ستون این خانواده‌ها را ایفا می‌کنند و پنجه در پنجه کوه و دشت این دیار به دامپروری، کشاورزی و اداره زندگی می‌پردازند، اما مهمترین نقش را زنان بعنوان سالار زندگی عشایری بر عهده دارند.

زن عشایر با انبوهی از مسوولیت‌ها علاوه بر ایفای نقش مادری و همسری، همراهی بی بدیل و دوشادوش مردان ایل دارد که اگر نباشد یک پای کوچ و زندگی می‌لنگد و بدون اغراق تداوم زندگی کوچ نشینی ممکن نخواهد بود.

بانگ کوچ، طنین زندگی در طبیعت پرسخاوت لرستان

آغاز کوچ بهاره ۱۱ هزار و ۲۰۰ خانوار عشایری لرستان

مدیرکل امور عشایری لرستان گفت: کوچ ۱۱ هزار و ۲۰۰ خانوار عشایری استان از ابتدای اریبهشت ماه آغاز شده است که از مناطق قشلاقی ایلام، خوزستان و جنوب استان به مناطق ییلاقی شمال و مرکز لرستان می‌باشد.

هوشنگ نورمحمدی بیان کرد: ۸۳ هزار و ۷۳۹ نفر در قالب ۱۴ هزار و ۶۳۸ خانوار، جامعه عشایری لرستان را تشکیل می‌دهند که حدود ۸۰۰ خانوار عشایر استان همدان نیز در مسیر کوچ بهاره به مدت یک ماه از مراتع استان جهت تغذیه دام‌ها استفاده می‌کنند.

وی ادامه داد: عشایر استان یک میلیون و ۵۰۰ هزار راس دام در اختیار دارند و به دامپروری، پرورش زنبور عسل، کشت گیاهان دارویی، تولید محصولات باغی و زراعی و صنایع دستی مشغول هستند و حدود یک هزار و ۳۰۰ هکتار از باغات لرستان را تحت مالکیت خود دارند.

وی با بیان اینکه عشایر لرستان ۲۵ درصد گوشت استان را تولید می‌کنند اظهار داشت: این قشر سالانه ۱۲ هزار تن گوشت قرمز، ۲۹ هزار تن مواد لبنی، هزار تن شیر، ۱۵۰ تن عسل، و ۱۷ تن روغن حیوانی تولید می‌کنند و یک میلیون و ۵۰۰ هزار راس دام در اختیار دارند.

نورمحمدی با اشاره به اینکه جامعه عشایری لرستان پنج درصد جمعیت لرستان را تشکیل می‌دهد گفت: حدود ۱۱ هزار و ۲۰۰ خانوار عشایر لرستان کوچ رو هستند و ۶ ماه از سال را در مناطق قشلاقی شمال ایلام، خوزستان و جنوب استان مستقر می‌شوند.

وی با بیان اینکه جامعه عشایری لرستان در قالب ۱۳ ایل و ۱۵ طایفه در استان به زندگی عشایری ادامه می‌دهند، عنوان کرد: مهمترین طوایف عشایری استان را ایل‌های بالاگریوه، بیرانوند، پاپی، حسنوند، سادات، بختیاری و دریکوند تشکیل می‌دهند.

بانگ کوچ، طنین زندگی در طبیعت پرسخاوت لرستان

مکاتبه در راستای تامین هزینه کوچ خودرویی و امنیت عشایر

مدیرکل امور عشایری لرستان با اشاره به لزوم تامین امنیت عشایر استان ادامه داد: مکاتبات لازم با فرماندهی انتظامی و بسیج ناحیه عشایری لرستان انجام و امنیت ایلات عشایر در مناطق مختلف تامین شده است.

نورمحمدی با بیان اینکه بخش عمده‌ای از کوچ عشایر لرستان توسط خودرو‌های حمل بار انجام می‌شود افزود: هزینه سنگین حمل و نقل برای عشایر استان در مواردی بسیار سخت است، اما تنها تعداد محدودی از آنها، جهت استفاده از مراتع میان بند، کوچ سنتی را انتخاب می‌کنند که در راستای رفع این مشکل و در خصوص هزینه‌های سنگین کوچ، مکاتباتی با راهداری استان انجام شده است.

وی افزود: یکی از مشکلات کوچ در لرستان طی چند سال گذشته با توجه به افزایش قیمت زمین این است که مکان‌های ایل راه و محل اطراق عشایر توسط مالکان تملک و منجر به مشکلات و اختلافاتی شده و در این راستا چندین پرونده قضایی نیز تشکیل شده است.

وی با بیان اینکه واکسیناسیون دام‌های عشایری قبل از شروع کوچ انجام شده است گفت: شغل اصلی عشایر لرستان دامپروری و زندگی آنها متکی به آب و مراتع است که با توجه به بارندگی‌های امسال وضعیت مراتع و رودخانه‌های استان مطلوب می‌باشد.

مرمت ۱۵۰ کیلومتر راه عشایری

مدیرکل امور عشایری لرستان همچنین گفت: طی سال گذشته ۱۵۰ کیلومتر راه عشایری در سطح استان با اعتبار ۸۰۰ میلیارد ریال نگهداری و مرمت شده است.

نورمحمدی افزود: در راستای ارایه خدمات عمرانی و زیربنایی به منظور ماندگاری عشایر لرستان علاوه بر احداث کانال‌های کشاورزی زمین‌های دیم راه‌های عشایری که در بارندگی‌های سال گذشته تخریب شده بودند نیز از طریق اکیپ‌های راهسازی امور عشایری بازگشایی و بازسازی شدند.

وی با بیان اینکه در راستای تامین آب پایدار، بهسازی چشمه‌ها و احداث آبشخور دام ها، حفاری چاه و احداث منبع آب و شبکه لوله کشی طی سال گذشته اقدامات قابل توجهی انجام شده است افزود: در این راستا با استفاده از ۱۱ کامیون ۱۴ هزار لیتری به مناطق عشایری واقع در قشلاق که با کمبود آب مواجه بودند، آبرسانی شده است.

نورمحمدی ادامه داد: همچنین در مناطق عشایری که منابع آب وجود نداشت و ساکنان از طریق خودرو آب مصرفی را جابجا می‌کردند، ۹۰ دستگاه تانکر ۲ هزار لیتری چرخدار در اختیار عشایر قرار گرفت.

وی ادامه داد: طی سال گذشته ۳۲ هزار تن علوفه دامی جهت تغذیه دام‌ها بصورت نقد و نسیه تحویل، ماهیانه ۷۲۷ تن آرد خانه پزی، ۱۲۵ هزار سیلندر گاز و سه میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر نفت سفید از طریق شرکت فرآورده‌های دامی در مناطق عشایری استان توزیع شده است.

 منبع:ایرنا