کوچکترین سیاره شناخته شده کدام سیاره است؟

طبق اکثر استانداردها، زمین کوچک است و بزرگترین سیاره منظومه شمسی مشتری است و بیش از ۱۳۰۰ سیاره زمینی می‌توانند در داخل آن قرار بگیرند، اما زمین کوچکترین سیاره منظومه شمسی نیست و پس از اینکه پلوتو در سال ۲۰۰۶ بر روی یک سیاره کوتوله فرود آمد، این عنوان به عطارد رسید. اما آیا سیارات کوچکتری وجود دارد؟ اگر چنین است، آیا سیاره‌ای را می‌شناسیم؟

در گزارش وبسایت فضایی سبیس آمده است که شناسایی سیارات فراخورشیدی بسیار کوچک، یا سیاراتی که به دور ستارگان دیگر می‌چرخند، بسیار دشوار است، اما از بین سیاراتی که دانشمندان کشف کرده اند، کوچکترین آنها Kepler ۳۷-b است که دانشمندان در سال ۲۰۱۳ با استفاده از داده‌های تلسکوپ کپلر کشف کردند. این سیاره کوچکتر از عطارد و تقریباً به اندازه قمر زمین است.

توماس بارکلی، اخترفیزیکدان در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا و اولین نویسنده مقاله سال ۲۰۱۳ که برای اولین بار این سیاره را شناسایی کرد، گفت: ما تعداد نسبتاً زیادی از اجرام به اندازه زمین پیدا کردیم، اما نه خیلی کوچکتر از آن. این چیز عجیبی است.

مانند تمام سیارات فراخورشیدی کشف شده توسط تلسکوپ فضایی کپلر، Kepler ۳۷-b با استفاده از تکنیکی به نام روش گذر کشف شد. هنگامی که سیارات دور به دور ستاره‌های خود می‌چرخند، از مقابل ستاره‌های خود عبور می‌کنند و باعث کم نور شدن ستاره می‌شوند. در خصوص ستارگان و سیارات موجود در مکان درست نسبت به منظومه شمسی ما، دانشمندان می‌توانند کم نور شدن سیاره را تجزیه و تحلیل کنند و نه تنها وجود سیاره، بلکه برخی از خواص آن، مانند ماده‌ای که از آن ساخته شده، فاصله آن از ستاره و اندازه آن را استنباط کنند. 

همانطور که از نامش پیداست این سیاره فراخورشیدی کوچک به دور ستاره کپلر-۳۷ که حدود ۲۰۹ سال نوری از زمین فاصله دارد، می‌چرخد. Kepler-۳۷ همان نوع کلی ستاره خورشید است، اما کمی کوچکتر و سردتر است.

این سیاره همچنین میزبان سه سیاره دیگر است، اگرچه هیچ کدام به بزرگی کپلر ۳۷-b نیستند. برای تأیید اندازه کپلر-۳۷ و در نتیجه اندازه کپلر ۳۷-b، بارکلی گفت که تیمش از روش اختر لرزه شناسی استفاده کردند، روشی که بر مبنای تجزیه و تحلیل نوسانات درخشندگی طبیعی ستاره عمل می‌کند.

Kepler ۳۷-b سنگی است و بسیار نزدیکتر به ستاره در مقایسه فاصله زمین یا حتی عطارد به خورشید است، بنابراین کپلر ۳۷-b تنها ۱۳.۴ روز زمینی طولمی کشد تا به دور ستاره خود بچرخد. احتمالاً سطح بسیار ناهمواری دارد و اتمسفر ندارد..

اما آیا کپلر ۳۷-b واقعا یک سیاره است؟ بارکلی گفت که مطمئناً شبیه هیچ یک از سیارات منظومه شمسی نیست، و در واقع، تعریف سیاره عمدتاً متناسب با منظومه شمسی ما طراحی شده است.

به گفته اتحادیه بین المللی نجوم، یک سیاره باید به دور یک ستاره بچرخد، به اندازه‌ای بزرگ باشد که شکل کروی ایجاد کند، و مدار و ناحیه اطراف آن عاری از هر گونه اجرام با اندازه مشابه باشد.

بارکلی گفت که در مورد سیارات فراخورشیدی، گفتن قطعی آن دشوار است، و ممکن است به ویژه دشوار باشد که بدانیم آیا یک سیاره فراخورشیدی واقعاً در حال پاکسازی زباله‌ها و اجرام با اندازه مشابه از مدار خود است یا خیر. 

او گفت: این کار به اندازه کافی بزرگ است و به اندازه کافی جذابیت دارد و این سیاره به اندازه کافی به ستاره خود نزدیک است که بتواند منطقه برخورد را تخلیه کند بنابراین با هر تعریفی مطمئناً سیاره در نظر گرفته می‌شود.

بارکلی گفت که اگرچه Kepler ۳۷-b عنوان “کوچکترین سیاره” را برای بیش از یک دهه حفظ کرده است، اما این عنوان را برای همیشه حفظ نخواهد کرد.

از زمان بازنشستگی تلسکوپ فضایی کپلر در سال ۲۰۱۸، دانشمندان راه‌های جدیدی را برای شناسایی سیارات فراخورشیدی ابداع کرده‌اند، از جمله تلسکوپ فضایی رومی نانسی گریس، که بارکلی دانشمند عملیات آن است.

این تلسکوپ که قرار است تا می ۲۰۲۷ به فضا پرتاب شود، از تکنیکی به نام میکرولنزینگ، نوعی عدسی گرانشی، برای یافتن سیارات فراخورشیدی استفاده خواهد کرد.

رویداد‌های میکرولنز زمانی اتفاق می‌افتند که گرانش ستاره، نور یک ستاره پس‌زمینه دور و نامرتبط را خم می‌کند. اگر هم‌ترازی کامل باشد، ستاره نزدیک‌تر به عنوان عدسی به ستاره پس‌زمینه عمل می‌کند و نور آن را بزرگ‌نمایی می‌کند.

اگر نزدیکترین ستاره یک سیاره داشته باشد، نور حتی بیشتر تقویت می‌شود و دانشمندان می‌توانند ارتفاع دقیق نور را تجزیه و تحلیل کنند تا خواص هر سیاره فراخورشیدی را که به دور ستاره نزدیکتر می‌چرخند، استنباط کنند.

منبع: الیوم السابع