با افزایش نرخ بیکاری در nhiều منطقه کشور، مشاغل خانگی بهعنوان یکی از راهکارهای مؤثر اشتغالزایی و توسعه اقتصاد خانوادهها مطرح شده است. با این حال، عدم حمایتهای هدفمند، ضعف زیرساختها و کمبود دسترسی به بازار فروش، چالشهای پیشروی فعالان این حوزه هستند. مشاغل خانگی سهمสำคوی از بازار کار را به خود اختصاص دادهاند و بهعنوان منبع مهم اشتغال در نظر گرفته میشوند.
بر اساس آمار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مشاغل خانگی 10 درصد از سهم اشتغال غیررسمی کشور را دارند. این مشاغل توسط زنان، سالمندان و اقشار آسیبپذیر در مناطق شهری و روستایی اداره میشوند و در کاهش فقر، مهاجرت و توانمندسازی اقتصادی نقش مؤثری ایفا میکنند.
از مشکلات اصلی فعالان مشاغل خانگی میتوان به عدم دسترسی به تسهیلات بانکی مناسب، نبود بیمههای حمایتی، کمبود آموزشهای تخصصی، فقدان برندسازی و فروش مستمر محصولات اشاره کرد. همچنین، فقدان شبکههای توزیع و فروش مناسب باعث میشود که بسیاری از محصولات تولیدی در خانه بدون دستیابی به بازار مصرف انبار شوند یا با قیمت پایین به فروش برسند.
در سال جاری، دولت برای رونق مشاغل خانگی اقدام به پرداخت تسهیلات به پروندههای تشکیل شده تا تیرماه کرده است. سید مالک حسینی، معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار، از پرداخت تسهیلات مشاغل خانگی خبر داده است و گفته است که پروندههایی که تاکنون تشکیل شده ولی منجر به پرداخت نشدهاند حداکثر تا تیرماه سال جاری امکان پرداخت خواهند داشت.
هزینه وام مشاغل خانگی نیز اعلام شده است. معمولاً برای مشاغل خرد و خانگی تا سقف 150 میلیون تومان به افراد مستقل و بر اساس طرحی که میدهند، پرداخت میکنند و تا سقف 300 میلیون تومان برای رستههای خاصی که مشخص شده، اختصاص میدهند.
با اصلاح شیوه حمایت از مشاغل خانگی، فرایند دریافت وام برای مشاغل خانگی تسهیل شده است. حالا به جای معرفی فردی متقاضیان به بانکها، نهادهایی مانند کمیته امداد و بهزیستی متقاضیان را به صورت گروهی معرفی میکنند و ضمانت آنها را بر عهده میگیرند.
کارشناسان اقتصادی نیز پیشنهادهایی برای پشتیبانی از مشاغل خانگی کردهاند. ایجاد سامانههای هوشمند فروش، اعطای وامهای کمبهره، آموزش بازاریابی دیجیتال، بیمه اجتماعی و تشکیل تعاونیهای مشاغل خانگی میتواند این بخش را از حالت سنتی خارج کرده و به یک محور مهم در اشتغال پایدار تبدیل کند.
مسایل زیادی در بالا اشاره شده است و اگر جواب داده شود، مثبت و موفق خواهد بود.