صنایع ایران در حال سپری شدن سال جاری از چالشهای مناطق تاریک انرژی، بحران استعدادیّت دولت و افزایش دست رانت خواران به جان آمدهاند. برخی از کارخانهها، با تعداد کارگران بسیار زیاد، در اثر این رفتارها دچار بحرانهای جدی شدهاند و گاهی خود را به سمت تعطیلی سوق دادهاند، اما پاسخ وزارت جهاد کشاورزی به برخی از این صنایع بیتفاوتی و برخورد تندی بوده است.
روغن پالم یکی ازمواد اصلی این صنعت است. کارخانه نسیم صباح مازندران، یکی از کارخانههای فعال در این حوزه، در سال ۹۱ با ۳۰ نفر کارگر و ۲۰۰ تن روغن پالم به بهرهبرداری رسید. دولت در ابتدا روغن پالم لازم برای کارخانه را تأمین میکرد. با گذشت زمان، طرحهای توسعهای را پیگیری کردند و اقدام به تولید روغنهای خاص و به والإختصاص از ۳۰۰ نفر در کارخانه شدند. تا پایان سال ۱۴۰۳ نیز با سختی کار کردند. اما در اواخر سال ۱۴۰۳، سیاست دولت عوض شد و گفتند به کارخانهها روغن نمیدهند و انجمن روغن مسئول توزیع است. انجمن روغن به افرادی که عضو انجمن بودند، روغن داد و آنها در بازار آزاد به کارخانهها پیشنهاد میدادند. این افراد فروشنده اصلاً کارخانه نداشتند و با رانت توانسته بودند به روغن دست پیدا کنند.
روغن پالم که ۴۰ تومان خریدند، را به کارخانهها ۷۶ تومان میدادند. مدیر کارخانه به استانداری پیگیری کرد و به وزیر گفتند که اتفاقی نیوفتاده. همچنین به نماینده مجلس گفتند که ایشان نزد وزیر رفتند و نامهای گرفتند، اما گفتند نمیتوانند کاری بکنند. در نتیجه این شرایط، باعث شد کارخانه را تعطیل کنند و ۹۰ درصد کارگران بیکار شوند.
مدیر کارخانه به نقل از استانداری گفت: «دست ما به جایی بند نمیخورد و بعضیها حتی ما را تهدید میکنند و به اتاقهایشان راه نمیدهند. عدهای در وزارت جهاد برعکس شعار سال عمل میکنند. ما به عنوان یک تولیدکننده چندین بار ثبت سفارش کردیم که خودمان مواد اولیه را وارد کنیم. وزارت جهاد میگوید، چون سابقه واردات ندارید، اجازه این کار را نمیدهید. ما میگوییم مگر میشود من به عنوان تولیدکننده نتوانم وارد کنم، اما یک سری با رانت این کار را انجام دهند؟»
مدیر کارخانه همچنین به کارشکنیهای وزارت جهاد کشاورزی در مسیر تولید اشاره کرد: «به یکی از معاونین وزارت خانه گفتیم خانم، ۲۵۰ نفر در حال بیکار شدن هستند، اما به ما گفتند کارخانهای با ۲ هزار کارگر در حال تعطیلی است، اما مثل ما گریه نمیکند و ما را با بیادبی کامل از اتاقشان بیرون انداختند. ما حتی پیش معاون رئیس جمهور رفتیم، اما کاری از پیش نرفت. خیلی از کارخانههای زیادی از طریق این کارها تعطیل شدهاند، اما کسی حرف ما را گوش نمیکند.»
متن خبر بالا از زبان علی زائراومالی، مدیر کارخانه نسیم صباح مازند، به ما نشان میدهد که زائراومالی بارها برای حل این مشکلات و جبران زیانهای ناشی از آنها به استانداری، وزیر، نماینده مجلس و حتی پیش معاون رئیس جمهور رفت، اما در هیچ یک از این جلسات موفق به حاصل کردن نتیجه مورد نظر خود نشد.