در حاشیه مذاکرات هستهای ایران و آمریکا، یکی از مذاکرهکنندگان سابق ایران، سید حسین موسویان، از افزایش شانس رسیدن به توافق آبرومندانه با سفر ویتکاف نماینده ویژه ترامپ به ایران، نام برده است.
در یک پست فیسبکی، موسویان مینویسد: یکی از مقامهای آمریکایی به روزنامه واشینگتن پست گفته که در صورت عدم مذاکرات مستقیم بین ایران و آمریکا، ممکن است سفر ویتکاف به عمان لغو شود. اگر ویتکاف به تهران دعوت شود، او این دعوت را میپذیرد و به تهران میرود.
دو نکته در این مورد قابل توجه است:
اول اینکه لغو مذاکرات آمریکا و ایران در عمان یک اشتباه محض است. پیشرفت در مذاکرات غیر مستقیم میتواند به مذاکرات مستقیم منجر شود. واشینگتن باید درک کند که ترامپ در دور اول ریاست جمهوری، از برجام خارج شد و دستورالعمل «فشار حداکثری» را امضا کرد و مسیر اعتمادسازی را تنگ کرد. بنابراین تهران میخواهد از طریق «مذاکرات غیر مستقیم»، حسن نیت واشینگتن را ارزیابی کند.
دوم اینکه با سفر ویتکاف به تهران، شانس توافقی آبرومندانه افزایش مییابد. تلف کردن زمان به نفع دو کشور نیست. شانس توافق با مذاکره مستقیم بیشتر و سریعتر است، بویژه اینکه در تهران باشد.
موسویان همچنین مینویسد که شش سال پیش، در دوران ریاست جمهوری ترامپ-روحانی، در یک مقاله گفته بود که اگر جای روحانی بودم، ترامپ را به تهران دعوت میکردم. بعد از این مقاله، مورد هجوم شدیدترین حملات و تهمتهای تندروهای ایران و آمریکا و اسرائیل قرار گرفتم. در غیاب گفتگوهای دو کشور، خصومتها به طور بیسابقهای تشدید شد و هر دو طرف بازنده شدند.
این دیپلمات سابق تأکید میکند که اکنون هم میخواهد سفر ویتکاف به تهران به نفع دو کشور باشد.
روندهای ازدحام مسنجرات و میانهروی در روابط بینالمللی
بررسی بیشتر نشان میدهد که مذاکرات ایران و آمریکا در این زمان تاکید مضاعف بر «روند ازدحام مکالمات» دارد. این روند، تلاش برای ارزیابی حسن نیت طرف مقابل است. در حالی که در گذشته بهطور سنتی به مذاکرات مستقیم تکیه میشد، در این زمان، مذاکرات غیر مستقیم، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.
این تأکید بر «روند ازدحام مکالمات» نشان میدهد که هر دو طرف در تلاش هستند تا روابط بینشان را بهبود بخشند. در شرایطی که بحرانهای بینالمللی وجود دارد، ایجاد ارتباطهای مدنی و سیاسی میتواند در جلوگیری از بحرانهای احتمالی مؤثر باشد.
من چی میگویم که سفر ویتکاف به تهران باعث افزایش شانس توافقی آبرومندانه میشود؟
من این جمله را بهعنوان «میانهروی در روابط بینالمللی» میدانم. میانهروی، هشیاری و حنای زیادی دارد. من معتقدم که سفر ویتکاف به تهران میتواند به نفع ایران و آمریکا باشد.
این وعده یکی از مقامهای آمریکایی در مورد سفر ویتکاف به تهران، نشان میدهد که هر دو طرف در تلاش هستند تا روابط بینشان را بهبود بخشند. در حالی که آمریکا در past تاکید زیادی بر مذاکرات مستقیم داشت، اکنون مضاعف بر «روند ازدحام مکالمات» اشاره دارد. این تاکید نشان میدهد که هر دو طرف در تلاش هستند تا حسن نیت یکدیگر را ارزیابی کنند.