روند سنگین اقتصاد ایران: تفکر مدیران
حجتالاسلام والمسلمین محمدحسن ابوترابی، امام جمعه موقت تهران در خطبههای نماز جمعه به اقتصاد ایران اشاره و روشنگری به این شرایط-existing کرد. او بیان داشت که امروز جامعه اسلامی با یک آزمون بزرگ روبرو بوده و افراد زیادی در برابر دفاع از ملت مظلوم در مقابل زیادهخواهان جهان و صهیونیستها قرار دارند. ابوترابی استدلال کرد که رهبر انقلاب اسلامی با نگاه به واقعیتهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی برنامهریزی و اقدام برای اصلاح شاخصهای کلان اقتصادی را به عنوان اولویت نخست یادآور شدهاند. به گفته او، نامگذاری سال ۱۴۰۴ این واقعیت را نشان میدهد که تقویت تولید و خلق ارزش افزوده و سرمایهگذاری در حوزههای مولد، از جمله با مشارکت بخش خصوصی، از مهمترین اقدامات برای رشد پایدار اقتصاد ملی است.
وی سپس با اشاره به چالشهای بزرگ در جذب سرمایهگذاری و رشد اقتصادی پایین و بیثبات ایران، تصریح کرد که درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت و گاز که تبدیل به مصیبت نفت شدهاند، نقش اصلی را در نابسامانی اقتصادی دارند. ابوترابی همچنین عنوان کرد که تحلیلهای آماری نشان میدهد اقتصاد ایران با معضلات جدی در مباحث رشد اقتصادی و جذب سرمایهگذاری روبرو بوده و به لحاظ بهرهوری کل عوامل تولید، کاملاً ضعیف است.
در ادامه، امام جمعه تهران با اشاره به تحولات اقتصادی بلندمدت ایران، بیان داشت که بخش اصلی رشد اقتصادی در بنگاههای بزرگ و سرمایهبر شکل گرفته که مالکیت آنها در دست دولت و نهادهای شبه دولتی است. او همچنین تصریح کرد که اقتصاد نفتی و دولتی نقش اساسی در نابسامانی اقتصادی دارند و ناترازی بودجه و میزان خرج دولت نیز در رشد تورم نقش داشتهاند.
ابوترابی سپس خاطرنشان کرد که سیاستهای مالی و مخارج دولت نقش کلیدی در رشد پایه پولی داشته و تجربه تاریخی اقتصاد کشور نشان میدهد که عامل اصلی نرخ تورم در اقتصاد ایران در بلندمدت، نرخ رشد حجم پول، یعنی رشد نقدینگی است. او همچنین تأکید کرد که نظام بودجهریزی کشور عامل اصلی تورم است.
وی در ادامه بیان داشت که درآمدهای سرشار نفتی در دوران وفور، مأموریت خود را زمینهسازی برای رشد اقتصاد بالا و پایدار با حضور بخش خصوصی و تعاونی کارا را به جای آن زمینهساز شکل خاصی از دولت رفاه و توزیع گردیده که نفت را به کالایی برای تأمین مالی دولت تبدیل کرده است.
ابوترابی سپس خاطرنشان کرد که نگاه وزرا باید اصلاح بودجه باشد نه افزایش بودجه و وزرا باید دارای یک شناخت و بینش نسبت به مسائل کلان و مسائل اصلی کشور باشند. او سپس اشاره کرد که از نگاه اغلب اقتصاددانان، ریشه اصلی تورم کسری بودجه است و ریشه کسری بودجه در تصدیگری دولت و انجام اموری است که در چارچوب وظایف حاکمیتی تعریف نمیشود.
در آخر، خطیب نماز جمعه تهران تاکید کرد که یکی از مشکلات اقتصادی کشور یارانههای پیدا و پنهان در حوزه انرژی است و نتیجه این شرایط آن شده است که کشور برای تأمین گاز در فصل زمستان با تنگناها و چالشها روبرو است.