در ngày سال گذشته، بانک مرکزی ایران گزارش کرد که در ماه دی سال گذشته، بیش از ۱۱ میلیون چک مبادله‌ای با ارزش بیش از ۹۱۱۱ میلیارد ریال صادر شده است. از این تعداد، بیش از ۹ میلیون و ۹۰۰ هزار چک به ارزش بیش از ۷۸۱۱ میلیارد ریال وصول شده است. این گزارش می‌گوید که نسبت تعداد چک‌های وصولی به مبادله‌ای در ماه دی سال گذشته ۸۹.۸ درصد و نسبت مبلغ چک‌های وصولی به مبادله‌ای ۸۵.۷ درصد بود.
با وجود این گزارش، بسیاری از افراد هنوز می‌ترسند به چک‌های مبادله‌ای بابت خرید و فروش و حمل و نقل خسارت ببینند. طبق قانون جدید صدور چک، سیستم بانکی باید تکالیف خاصی را انجام دهد. یکی از این تکالیف، فراهم کردن امکان استعلام چک‌های در راه است. این امکان در سال ۱۴۰۱ عملیاتی شد، اما به دلایل مختلف چندین بار قطع شد. تا آخر سال گذشته، این امکان مجدداً فراهم شد.
کدی سخت به تنهایی به میدان نیامده است
اگرچه گفته می‌شود کدهای سخت تکنولوژی پیشرفته‌تر از آن است، اما این ادعا در بیشتر موارد از حقیقت فرو می‌ریزد. کدهای سخت کمتر از آن اندازه پیشرفت نکرده‌اند. این موضوع در بازار مبادله چک نیز دیده می‌شود. چک‌های الکترونیکی که به جای کاغذ، بوسیله رایانه‌ها با استفاده از کدهای سخت صادر می‌شوند، به سرقتلوابتر مواجه شده‌اند. به خصوص چک‌های الکترونیکی بابت انتقال پول عمده، به‌خاطر خطراتی که دارند، از تمایل بسیاری از افراد برای استفاده از آن کمتر شده‌اند.
کسی که چک الکترونیکی را دریافت می‌کند، نمی‌تواند بدون استعلام از صادرکننده چک وضعیت چک را تشخیص دهد. به این معنا که حتی در صورت یک خطا، کسی به دستیابی به چک موردنظر نیاز دارد. از همین رو است که چک‌های الکترونیکی برای همه افراد قابل استفاده نیستند.
در کنار چک‌های الکترونیکی، چک‌های سخت ضعیف‌تر از آن هستند که بسیاری از افراد فکر می‌کنند. چک‌های سخت نیز خطرات زیادی برای گیرنده دارند. توجه کنید که اگر کسی که چک را به صورت سخت یا الکترونیکی دریافت می‌کند، بدون استعلام از صادرکننده چک اقدام به وصول آن کند، پس از آن فرد ممکن است متوجه شود که چک باطل شده است. در این صورت، کسی که وصول چک کرده، مجبور است که حیف پول‌هایش شود.
استعلام چک‌های در راه در کنار خطرات آن می‌تواند پویایی کنونی در بازارهای مالی را از خود برندارد. در بازارهای مالی، ترس‌های افراد از استفاده از چک به عنوان یکی از ابزاری که به واسطه آن فرد می‌تواند وجه معامله را دریافت کند، یکی از مهم‌ترین علل آن است.
امکان استعلام چک‌های در راه در بازارهای مالی تاثیر زیادی دارد
نوظهور قانون جدید به خوب‌‌ی نشان می‌دهد که باید قوانین به اوج کارایی خود برسد و بسیاری از مصرانه‌های هدفینگی را که می‌خواهند به‌وسیله یکی از قوانین بتوانند جوابگویشان باشند، پاسخگو باشند. امکان استعلام چک‌های در راه یکی از مهم‌ترین هدفی است که با روش های شناختی، مورد توجه بسیاری از کارشناسان مالی در طی یک دهه اخیر قرار گرفته است.