بسیاری از چهره‌های سرشناس ادبیات و هنری در سال ۱۴۰۳ از دنیا رفتند. در این میان، نویسندگان، شاعران، مترجمان و پژوهشگران، که ما در این متن به دلایل موروثی یادمان شبشمم، از جمله Những کسی‌که قلم‌هایشان را زمین گذاشتند و به دیار باکی رفتند.
از میان چهره‌های این دسته، محمد هوشمند ویژه، استاد دانشگاه و مترجم، در ۸۷ سالگی از دنیا رفت. او چندین کتاب مهم از جمله «فرهنگ لغات و اصطلاحات پزشکی»، «طریقت ذن» و «طبیعت مرد و زن» ترجمه کرده است. محمدرضا بابایی، مترجم و نویسنده، در ۹۲ سالگی از دنیا رفت. او نزدیک به ۲۰ جلد کتاب ترجمه و تالیف کرده و در زمینه‌های تاریخ فلسفه، ادبیات، علوم اجتماعی و سیاسی کار کرده است.
از میان این چهره‌ها، محمود مدبری، استاد دانشگاه و مصحح کتاب، در ۶۸ سالگی از دنیا رفت. او چندین کتاب مهم از جمله «شاعران بی دیوان» و «فرهنگ لغات نثرهای فنی و مصنوع» تصحیح کرده است. محمدعلی علومی، اسطوره‌شناس، پژوهشگر و طنزپرداز، در ۶۱ سالگی از دنیا رفت. او چندین رمان به جا مانده از او از جمله «سوگ مغان»، «آذرستان»، «ظلمات»، «اندوهگرد»، «پریباد»، «داستان‌های غریب مردمان عادی»، «هزار و یک شب نو»، «خانه کوچک» و «عطای پهلوان» است.
در بین چهره‌های دیگر که در این سال از دنیا رفتند، می‌توان به عزیز شبانی، استاد دانشگاه و شاعر، که شش دفتر شعر به جا مانده از او است، اشاره کرد. همچنین جلیل تجلیل، مترجم، مصحح و استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، که در دورهٔ ششم (سال ۱۳۸۵) به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار ایران معرفی شد، در ۹۶ سالگی از دنیا رفت. او چندین اثر مهم از جمله «الغدیر»، «معیار الاشعار خواجه نصیرالدین طوسی»، «برگزیده متون ادب فارسی»، «معانی و بیان»، «جناس در پهنه ادب فارسی»، «نقشبند سخن»، «فنون و صنایع ادبی»، «تحلیل اشعار اسرارالبلاغه»، «مهدی کیست؟»، «شرح مشکلات تاریخ وصاف» و «کتابداری نوین در اسلام» تصحیح کرده است.
دیگری آن که در بین چهره‌های ادبی سال ۱۴۰۳، تورج رهنما، شاعر، نویسنده، پژوهشگر ادبی و استاد زبان و ادبیات آلمانی دانشگاه تهران، در ۸۷ سالگی از دنیا رفت. او هفت دفتر شعر به زبان فارسی و چندین کار ادبی به زبان آلمانی به جا مانده از او است. رهنما در سال ۲۰۰۰ میلادی جایزه ادبی شهر هانوفر را دریافت کرد و در سال ۲۰۰۲ نشان «گوته» در شهر وایمار به او اعطا شد.
از آنجایی که سال ۱۴۰۳ یک سال پر مرثیه برای ادبیات ایران بود، باید به این پرسش‌ها و بینش‌ها نگاهی بیندازیم. پدیده‌های انفرادی تنها به خودشان نیستند و عوامل و زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و تاریخی بر آنها تأثیر گذاشته است. مرثیه‌گویی برای چهره‌های ادبی سال ۱۴۰۳ ممکن است به جنبه‌هایی از خود جامعه بازتاب دهد و علائم فرهنگ و جامعه‌مان را در ابعاد گوناگون نشان دهد. مرثیه کردن از این چهره‌ها بیانگر عشق و علاقه مردم به ادبیات و قلم‌زنان است و می‌تواند در بیان ارزش‌هایی که این هنرمندان از خود به یادگار گذاشته‌اند، مددکاری کند.