سجاد شفیع‌پور، در خصوص برگزاری دوره آموزش مجازی هوش مصنوعی ویژه فعالان قرآنی و مربیان جلسات خانگی در استان، اظهار کرد: امروزه فن‌آوری با سرعتی شگفت‌انگیز در حال پیشرفت است لذا استفاده از ابزارهای نوینی همچون هوش مصنوعی می‌تواند گامی نو در آموزش و ترویج مفاهیم و معارف قرآن کریم باشد که در این راستا، این دوره آموزشی با عنوان «کاربردهای هوش مصنوعی در ترویج مفاهیم و معارف قرآن» ویژه فعالان قرآنی و مربیان جلسات خانگی در استان برگزار شد.
این مدرس هوش مصنوعی با اشاره به استقبال جامعه قرآنی استان از دوره آموزشی هوش مصنوعی که در سه جلسه برگزار شد، ادامه داد: از آنجا که این دوره اولین گام در موضوع هوش مصنوعی ویژه فعالان قرآنی بود، خوشبختانه با استقبال گرم و چشمگیر آن‌ها روبه‌رو شد و شرکت‌کنندگان فرصتی یافتند تا با شیوه‌های استفاده از هوش مصنوعی در مسیر نشر و آموزش قرآن آشنا شوند.
دوره آموزشی هوش مصنوعی برای فعالان جلسات خانگی قرآن
شفیع‌پور در خصوص محتوای دوره آموزشی هوش مصنوعی ویژه فعالان قرآنی استان، تصریح کرد: این دوره در سه جلسه و سه بخش طراحی شده بود که در جلسه اول کاربردهای هوش مصنوعی در فعالیت‌های قرآنی بیان شد و شرکت‌کنندگان با انواع کاربردها از جمله دستیابی به ایده‌ها و موضوعات جدید، دستیابی به انواع محتوای متناسب با مخاطب و روند ارائه و جذاب‌سازی آن، شخصی‌سازی محتوا و نحوه سنجش و ارزیابی فراگیران و … آشنا شدند.
وی ادامه داد: در بخش دوم نیز شرکت‌کنندگان با بهترین ابزارهای تولید محتوای متنی و تصویری مبتنی بر هوش مصنوعی و همچنین ابزارهای ایرانی اسلامی آشنا شدند. در بخش سوم، شرکت‌کنندگان با نحوه تعامل مؤثر با ابزارهای هوش مصنوعی و استفاده از پرامپت‌نویسی صحیح، برای دریافت بهترین خروجی از هوش مصنوعی آشنا شدند.
این فعال قرآنی چهارمحال و بختیاری تأکید کرد: حقیقتاً برگزاری این نوع دوره‌ها گامی ارزشمند در مسیر همگرایی فناوری و آموزش معارف قرآن محسوب می‌شود و نشان از ظرفیت عظیم هوش مصنوعی در توسعه فعالیت‌های قرآنی دارد. استقبال چشمگیر از این دوره از سوی قرآنیان، بیانگر علاقه و نیاز فعالان قرآنی به بهره‌گیری از ابزارهای نوین در جهت نشر و آموزش معارف الهی است و بدون شک، ادامه چنین دوره‌هایی می‌تواند افق‌های جدیدی را در مسیر ترویج فرهنگ قرآنی با کمک فناوری‌های پیشرفته بگشاید.
تأکید و توجه قرآن به مقوله علم و فناوری
وی در خصوص ضرورت آشنایی فعالان قرآنی با هوش مصنوعی، بیان کرد: علاوه بر تأکید و توجه قرآن بر علم و فن‌آوری، در دنیای امروز که فن‌آوری با شتابی بی‌سابقه در حال پیشرفت است هوش مصنوعی به یکی از تأثیرگذارترین ابزارها در حوزه‌های مختلف خصوصاً حوزه آموزش تبدیل شده که در این میان، عرصه فعالیت‌های قرآنی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
شفیع‌پور ضرورت آشنایی فعالان قرآنی با این فن‌آوری نوین را یادآور شد و توضیح داد: قرآنیان که وظیفه ترویج معارف الهی را بر عهده دارند، باید با این فن‌آوری آشنا شوند تا بتوانند از ظرفیت‌های آن در مسیر آموزش، تبلیغ و گسترش فرهنگ قرآنی استفاده کنند.
وی با ذکر اینکه حداقل پنج ضرورت عمده برای استفاده از هوش مصنوعی توسط فعالان قرآنی می‌توان برشمرد، افزود: «دسترسی گسترده‌تر به معارف قرآنی»، «تولید و بهینه‌سازی محتوا»، «شخصی‌سازی آموزش‌های قرآنی»، «افزایش بهره‌وری مربیان و مبلغان دینی» و «تسهیل آموزش قرآن» از جمله این ضرورت‌ها هستند.
چرایی آشنایی قرآنیان با هوش مصنوعی
وی اظهار کرد: هوش مصنوعی می‌تواند معارف قرآنی را در رویکردهای نوین و مختلف همچون رویکرد تدبری، تفسیری، تحلیل تاریخی و مضمونی و … بر اساس منابع معتبر در کوتاه‌ترین زمان در اختیار مربی قرآن قرار دهد. همچنین ابزارهای هوش مصنوعی می‌توانند در تولید محتوای متنی، صوتی و تصویری مرتبط با قرآن نقش مؤثری ایفا کنند. از خلاصه‌نویسی تفسیرها و محتوای درسی به شکل جذاب گرفته تا تولید ویدئوهای آموزشی جذاب، همه و همه با کمک هوش مصنوعی امکان‌پذیر است.
شفیع‌پور افزود: یکی از چالش‌های آموزش قرآن ناظر بر تفاوت در سطح یادگیری افراد است که هوش مصنوعی می‌تواند با تحلیل داده‌ها، برنامه‌های آموزشی متناسب با نیاز هر فرد ارائه کند و یادگیری قرآن را برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان مؤثرتر سازد. همچنین مربیان و مبلغان قرآنی می‌توانند با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی، زمان خود را به‌جای آموزش سنتی، بر روی آموزش‌های نوین و کارامد متمرکز کنند، این ابزارها می‌توانند در تدوین جزوات آموزشی، طراحی آزمون‌ها و مسابقات هوشمند و حتی تحلیل پیشرفت شاگردان به آن‌ها کمک کنند.
شفیع‌پور با تأکید بر نقش هوش مصنوعی در تسهیل آموزش قرآن، بیان کرد: این ابزار می‌تواند با تحلیل صدای قاریان، اشکالات تجویدی آن‌ها را شناسایی و به آن‌ها در بهبود تلاوت قرآن کمک کند. همچنین می‌تواند به عنوان یک مربی حفظ در حفظ آسان به افراد کمک کند؛ با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان برنامه‌های آموزشی تعاملی برای آموزش مفاهیم قرآنی را طراحی کرد.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر کمک هوش مصنوعی برای ارتقای انس جامعه با کلام وحی، تصریح کرد: هوش مصنوعی یکی از ابزارهای تحول‌آفرین در دنیای امروز است که می‌تواند نقش بسیار مؤثری در آموزش، ترویج فرهنگ قرآن و انس با این کتاب آسمانی ایفا کند. این فن‌آوری با قابلیت پردازش حجم عظیمی از اطلاعات، امکان ارائه محتوای قرآنی را به شیوه‌ای جذاب‌تر، دقیق‌تر و شخصی‌سازی شده فراهم می‌کند.
ظرفیت هوش مصنوعی در حوزه آموزش تخصصی قرآن
این پژوهشگر علوم قرآنی با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین کمک‌های هوش مصنوعی، تسهیل فرآیند آموزش قرآن است، توضیح داد: برای مثال، ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند قرائت قرآن را با صدای قاریان مختلف شبیه‌سازی کنند، اشکالات تجویدی و لحنی را اصلاح کرده و پیشنهادهایی برای بهبود قرائت ارائه دهند. این ویژگی به‌ویژه برای کسانی که امکان حضور در کلاس‌های حضوری و یا دسترسی به اساتید برتر را ندارند، بسیار مفید است.
شفیع‌پور افزود: همچنین هوش مصنوعی می‌تواند در حوزه تدبر، تفسیر و ترجمه قرآن نیز تأثیرگذار باشد با این توضیح که امروزه ابزارهای هوش مصنوعی قادرند مفاهیم قرآنی را بر اساس نیاز کاربران تحلیل کرده و توضیحاتی متناسب با سطح علمی آن‌ها ارائه دهند. همچنین، ترجمه‌های پیشرفته‌تر و دقیق‌تری از قرآن به زبان‌های مختلف با کمک یادگیری ماشینی امکان‌پذیر شده است که این امر به گسترش پیام قرآن در سطح جهانی کمک می‌کند.
وی تأکید کرد: هوش مصنوعی می‌تواند ابزارهای نوآورانه‌ای را در زمینه ترویج و تبلیغ فرهنگ قرآنی ارائه دهد. برای مثال، چت‌بات‌های هوشمند قادرند به سوالات قرآنی پاسخ دهند، محتواهای آموزشی متناسب با سن و دانش کاربران تولید کنند و حتی داستان‌ها و مفاهیم قرآنی را در قالب‌های بصری جذاب مانند ویدئوهای تعاملی و انیمیشن ارائه دهند.
شفیع‌پور با یادآوری اینکه هوش مصنوعی می‌تواند فرآیند یادگیری و انس با قرآن را برای مخاطبان امروزی جذاب‌تر، آسان‌تر و مؤثرتر کند، ادامه داد: البته ضروری است که این فن‌آوری و نیز محتوای تولیدشده توسط هوش مصنوعی تحت نظارت متخصصان علوم اسلامی و قرآنی بررسی و از صحت و دقت محتوای ارائه‌شده اطمینان حاصل شود. اگر از این ابزار به‌درستی استفاده شود، بدون شک می‌تواند نقش مهمی در ترویج فرهنگ قرآنی در سطح جامعه ایفا کند.
وی اظهار کرد: اگرچه ابزارهای نوین هوش مصنوعی یک فرصت بی‌نظیر در حوزه آموزش و انس با قرآن به‌شمار می‌رود اما یکی از نگرانی‌های جدی، امکان ارائه تفسیرها و اطلاعات نادرست توسط ابزارهای هوش مصنوعی است. اگر منابع داده‌ای این فناوری دقیق و معتبر نباشند، ممکن است محتوای تولیدی تحریف‌شده یا ناقص باشد و موجب گمراهی مخاطبان شود.
شفیع‌پور در پایان با تأکید بر اینکه هوش مصنوعی با وجود تمام توانمندی‌ها نمی‌تواند جایگزین ارتباط مستقیم با اساتید و مربیان قرآنی شود، گفت: آموزش قرآن فقط انتقال دانش نیست، بلکه نیازمند ارتباط روحی، تربیتی و اخلاقی استاد و قرآن‌آموز است که تحقق این مهم تنها از طریق تعامل انسانی امکان‌پذیر می‌شود.
source