در خرید برنج، دولت اعتبار کافی را ندارد و جزو تعهداتش هم نیست / اقشار آسیب‌پذیر مشتری برنج خارجی بودند که دستشان خالی ست؛ قشر متوسط هم که برنج ایرانی می‌خرد، حالا با قیمت کیلویی ۱۰۰ تومان، دنبال جایگزین می‌رود / قیمت‌گذاری سال‌های قبل قیمت سقف بود تا جلو گرانفروشی گرفته شود، اما صدمه بسیار زیادی به تولیدکننده و مصرف‌کننده زدند

نوسانات قیمت برنج برای کنترل قیمت، چندان موفق عمل نکرده است. در این بین برنج خارجی هم در بازار یافت نمی‌شود و بخش‌های ضعیف جامعه نیز توانایی خرید برنج ایرانی نزدیک 100 هزار تومان را ندارند. ممنوعیت واردات و ابهام در میزان تولید و از بین رفتن زمین‌های کشاورزی، شرایط سختی در بازار برنج ایجا کرده است که در ادامه به جزئیات آن می‌پردازیم. 

مسیح کشاورز، دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج ایرانی، درباره تغییرات قیمتی برنج به «انتخاب» گفت:  بخشنامه‌ای از سوی دولت به شورای قیمت‌گذاری وزارت جهاد به عنوان سیاست تضمینی ارسال شده است. باید از وزارت جهاد سؤال شود که سیاست تضمینی چه تفاوتی با قیمت تضمینی دارد. باید به کشاورز اعلام شود که قیمت دولت و آزاد چقدر است. در خرید برنج، دولت اعتبار کافی را ندارد و جز تعهداتش هم نیست. دولت برای حمایت از کشاورزان، قیمت کف را تعیین می‌کند. قیمت‌گذاری سال‌های قبل قیمت سقف بود تا جلو گرانفروشی گرفته شود اما صدمه بسیار زیادی به تولیدکننده و مصرف‌کننده زدند. وقتی شما قیمت سقف می‌گذارید، امکان فروش بر مبنای عرضه و تقاضا شکل نمی‌گیرد و رکود ایجاد می‌کند. سیاست تضمینی به معنای تعیین قیمت کف بازار است. 

وی درباره سیاست تضمینی برنج اشاره کرد: اگر یک زمان عرضه آنقدر زیاد باشد که تقاضایی برای آن وجود نداشته باشد و قیمت پایین‌تر از اعداد دولت باشد، سرنوشت خرید و فروش چه می‌شود؟ اگر کسی ببیند قیمت برنج دولتی 75 تومان است اما 60 تومان فروخته می‌شود، چه وضعیتی بر بازار حاکم می‌شود؟ دولت اگر واقعاً خواهان خرید تضمینی است، باید برای کالا‌هایی قانون تعیین کند که خریدار اصلی آن خودش باشد. دولت سیاست قیمتی را باید در مقطعی انجام دهد که کالا روی دست کشاورز مانده است. 

وی در رابطه با قیمت برنج داخلی و خارجی اظهار داشت: برنج خارجی مبنای قیمتی ندارد و در بازار هم برنج خارجی نیست. برنج ایرانی هم از زیر 70 هزار تومان تا 100 هزار تومان خرید و فروش می‌شود. به علت ممنوعیت واردات، برنج خارجی وارد نمی‌شود و بازار همواره تهدید می‌شود. ده سال است که بازار برنج چنین وضعیتی دارد. برنج‌های ایرانی با این شرایط در انبار می‌ماند. اقشار آسیب‌پذیر مشتری برنج خارجی بودند که دستشان خالیست. قشر متوسط هم که برنج ایرانی می‌خرد، حالا با قیمت کیلویی 100 تومان، دنبال جایگزین می‌رود. 

او افزود: صادرات برنج ایرانی اصلاً معنی ندارد. ما باید اول مازاد تولید داشته باشیم و در بازار هم رقابت قیمتی وجود داشته باشد. آنچه به عنوان برنج ایرانی صادر می‌شود، نیاز‌های خیلی اندک و سطحی است. 

کشاورز درباره میزان نامشخص تولید برنج گفت: قطعاً ناترازی در بازار برنج وجود دارد. عدد تولید را تقسیم بر جمعیت می‌کنند اما آمار آن درست نیست. هر سال رشد ده درصدی رشد داشتیم اما سؤال پیش می‌آید که واقعاً با این حجم آب، سطح زیر کشت ما افزایش پیدا کرده است؟ این همه ویلاسازی در زمین برنج، باعث کاهش میزان تولید نشده است؟ مرکز اطلاع و فناوری جهاد گفته است برداشت ماهواره‌ای داشته‌ایم. باید بدانند که آنچه شما با ماهواره می‌بینید، میزان خطا جدی دارد و باید خروجی کارخانه را سنجید. هر هکتار 3 تن برنج خروجی ما در شرایط عادی است. درباره برنج نباید روی کاغذ حرف زد.