رئیس کمیته امداد امام خمینی (ره) منطقه ۲ بیرجند در پیامی از مردم نیکوکار این منطقه ابراز تشکر کرد و گفت که امسال ۱۳ میلیارد و ۵۷۳ میلیون ریال زکات فطره و کفاره پرداخت شده است. وی افزود که از مجموع این مبلغ، ۹ میلیارد و ۵۶۷ میلیون ریال کمکهای مستقیم، ۳ میلیارد و ۳۸۲ میلیون ریال نقد و ۶۲۲ میلیون ریال کالا بوده است.
اگرچه این رقم در مقایسه با سال گذشته ۱۱.۴ درصد افزایش یافته است، اما رشد مفهومی را در پی دارد که نشان میدهد مردم بیرجند در تجربیات دینی و فرهنگی آنچه را طی سالهای گذشته تجربه میکردند، به نوعی با تفسیر و درک نهاییتری از مفهوم زکات مواجه شدهاند. مسئول کمیته امداد میگوید: این رقم نشاندهندهٔ تلاش تجمعی برای پاسخگویی به چالشهای نهفته در ساختار اقتصادی و اجتماعی منطقه است.
از جنبه تاریخی، مفهوم زکات قدمتی طولانی در دین اسلام دارد و براساس اسلام، مسلمانان باید مقدار معینی از برخی محصولات را برای مصرف در زندگی فقرا و سایر امور عمومی اجتماعی بپردازند. اما در برخی از استانهای ایران، چون محصولاتی همچون زرشک، زعفران و عناب استراتژیک هستند، امکان جمعآوری آنها به صورت زکات مستحبی وجود دارد. در این راستا، در سال گذشته، ۱۵۰ اصله نهال زرشک در قالب شجره طیبه پلاککوبی به امداد تحویل شده است.
این سویه کلام به ما نشان میدهد که بر سر دارد ما نمیتوانیم تنها به زکات به صورت فطره نگاه کنیم، بلکه باید آن را بخشی از تدارک معیارهای نهادی خودمان بشماریم. از دیگر سو، با توجه به آگاهی از چگونگی درآمدی از بویژه محصولات استراتزیک برای تامین نیازهای اجتماعی، ما باید به کشوری و فرهنگ خودمان نگاه بسلیقهای شهودی درباره تولید و مصرف داشته باشیم.
در حال حاضر باید موکول به این مهم در ذهن خودمان پاسخ افراد و نهادهای مسئول درمورد این چانه را اساساً قانعکننده درستی به خود داشته باشیم.