کاهش نسبت پول به نقدینگی در خرداد/ تب انتظارات تورمی فروکش کرد؟

به گزارش تجارت‌نیوز، بانک مرکزی چندی پیش آخرین آمار و ارقام مربوط به متغیرهای پولی و اعتباری در اردیبهشت و خرداد را، از جمله نسبت پول به نقدینگی، به طور همزمان از طریق وبسایت رسمی خود منتشر کرد. گزارشی که بر اساس آن، پایه پولی از ابتدای سال جاری تا پایان خرداد ماه 3.9 درصد افزایش یافته و رشد نقطه به نقطه این متغیر نیز به 41.8 درصد رسیده است. به این ترتیب پایه پولی با تداوم روند صعودی خود، در پایان خرداد از 908 هزار میلیارد تومان عبور کرده است.

سرعت رشد نقطه به نقطه نقدینگی نیز با کاهش نسبت به سال گذشته به 29 درصد رسیده و روند نزولی خود را ادامه داده است. اما یکی دیگر از مهم‌ترین داده‌های قابل استخراج از گزارش بانک مرکزی، مربوط به آمار نسبت پول به نقدینگی است. چراکه بررسی این نسبت در خرداد به عنوان یکی از شاخص‌های بررسی انتظارات تورمی در جامعه، از چشم‌انداز مثبت تورم پیرامون فعالان اقتصادی حکایت می‌کند.

کامبک نسبت پول به نقدینگی در خرداد

مطابق داده‌های بانک مرکزی، حجم کل نقدینگی در اقتصاد تا پایان اردیبهشت سال جاری 6 هزار و 474 هزار میلیارد تومان بوده که سهم پول از این میزان معادل هزار و 684 هزار میلیارد تومان و سهم شبه پول، چهار هزار و 787 هزار میلیارد تومان بوده است. به این ترتیب، نسبت پول به نقدینگی در پایان اردیبهشت با عبور از 26 درصد به رکوردشکنی‌های خود ادامه داد و قله جدیدی را فتح کرد.

با این وجود، کاهش سرعت رشد پول در خرداد و رسیدن میزان کل نقدینگی به 6 هزار و 585 هزار میلیارد تومان در پایان این ماه، سبب شد که سهم پول از نقدینگی در پایان بهار سال 1402 برای نخستین بار از مهر 1401 به این سو نزولی شده و رقم 25.73 درصد را به ثبت برساند. البته این رقم با مقایسه با نسبت پول به نقدینگی 22.07 درصدی در پایان خرداد 1401 همچنان رقم قابل توجهی به حساب می‌آید.

تداوم کاهش سهم پول از نقدینگی در تابستان

با وجود اینکه آخرین گزارش بانک مرکزی از وضعیت متغیرهای پولی و بانکی مربوط به خرداد سال جاری است، اما این بانک چندی پیش آمار نسبت پول به نقدینگی در پایان مرداد را نیز منتشر کرد. بررسی این آمار نیز نشان می‌دهد که روند نزولی سهم پول از نقدینگی در تابستان امسال نیز ادامه پیدا کرده است.

بانک مرکزی در این گزارش تاکید کرده که اتخاذ مجموعه‌ای از سیاست‌های ارزی و پولی در قالب رویکرد کلان تثبیت اقتصادی و بهبود انتظارات مردم و فعالان اقتصادی، باعث شده که رشد 12 ماهه پول در مرداد امسال به 41.3 درصد کاهش یابد.

در ادامه این گزارش، به موضوع نسبت پول به نقدینگی هم اشاره شده و بانک مرکزی اعلام کرده که این نسبت در پایان مرداد رقم 25.1 درصدی را ثبت کرده است.

تب دماسنج تورم خوابید؟

نقدینگی از دو جزء پول و شبه‌پول تشکیل می‌شود و کارشناسان اقتصادی معتقدند که پول به دلیل سیالیت بسیار بیشتری که نسبت به شبه‌پول دارد، جزء تورم‌زای نقدینگی است و باید رشد آن کنترل شود.

وقتی شرایط اقتصادی با ثبات باشد، مردم تمایل دارند که تنها به اندازه نیازهای روزمره خود از پول استفاده کرده و منابع مازاد خود را به شکل شبه‌پول (شامل سپرده‌های مدت‌دار، اوراق بدهی، اسناد خزانه و…) نگهداری کنند؛ زیرا پول، بخشی از نقدینگی است که سودی به صاحب خود نمی‌دهد.

با این تفاسیر، می‌توان گفت که کاهش نسبت پول به نقدینگی نشان می‌دهد که مردم انتظار دارند که در آینده با تورم‌های کمتری مواجه باشند و از همین جهت، منابع نقدی کمتری در اختیار خود نگه می‌دارند. البته این انتظارات می‌توانند با توجه به سیاست‌های دولت و بانک مرکزی، به سرعت تغییر کنند و به همین دلیل باید دید که این سیاست‌ها در آینده چه تاثیری بر انتظارات تورمی خواهند داشت.